Szkliwo to najtwardsza tkanka w ludzkim organizmie. Stanowi ona ochronę dla delikatnej zębiny przed niekorzystnym wpływem czynników uszkadzających. Szkliwo spełnia zatem istotną rolę. Stąd właśnie w wielu gabinetach stomatologicznych pada pytanie o to czy szkliwo zębów się odbudowuje?
Szkliwo zęba – charakterystyka
Jak wspomniano powyżej, szkliwo zębów to bardzo twarda tkanka, która chroni korony zębów przed uszkodzeniem. Grubość szkliwa w obrębie korony jest zróżnicowana i jest ona największa na guzkach powierzchni żujących i zgryzowych. Najcieńsza warstwa szkliwa występuje na brzegach siecznych zębów.
Ponadto, grubość szkliwa na zębach zmniejsza się w kierunku ich szyjek do połączenia z cementem korzeniowym. Szkliwo w przeważającej większości składa się z substancji nieorganicznych, w tym z fosforanu wapnia i magnezu oraz węglanu wapnia. Jedynie kilka procent stanowią substancje organiczne, w tym białko oraz woda.
Co ciekawe, w przypadku zębów mlecznych szkliwo jest w mniejszym stopniu zmineralizowane niż w zębach stałych. Ponadto, jego warstwa jest o połowę cieńsza i znacznie mniej przeźroczysta. To powoduje, że zęby mleczne mają zazwyczaj bielszy odcień niż zęby stałe oraz są bardziej podatne na próchnicę. Wielu rodziców zastanawia się wówczas nad tym czy szkliwo zębów się odbudowuje?
Dlaczego szkliwo ulega uszkodzeniom?
Szkliwo to tkanka, która ulega stałemu i powolnemu ścienianiu przez całe życie. W niektórych jednak przypadkach te fizjologiczne procesy ulegają nasileniu i mają wówczas charakter patologiczny. Tego typu procesy zachodzą u osób cierpiących na bruksizm oraz u pacjentów, którzy posiadają braki zębowe, które zaburzają prawidłowe zwarcie zębów. Zmiany spowodowane zgrzytaniem zębów mogą występować już nawet u dość młodych pacjentów i mieć związek z przewlekłym stresem.
Zmiany te zachodzą powoli i w początkowym stadium mogą zostać przeoczone. Jednakże wraz z upływem czasu dochodzi do zmniejszenia wysokości zębów, przerostu i nadmiernego napięcia mięśni jamy ustnej oraz dolegliwości bólowych stawów skroniowo-żuchwowych. Ścieranie zębów prowadzi do odsłonięcia delikatnej zębiny co tylko przyspiesza ten proces. W efekcie może dojść do zapalenia miazgi zębowej oraz konieczności podjęcia leczenia kanałowego lub nawet ekstrakcji zęba. Nadmiernemu ścieraniu zębów można zapobiegać za pomocą szyny relaksacyjnej.
Szkliwo może być również osłabiane przez działanie kwasów pochodzenia bakteryjnego lub na skutek leczenia ortodontycznego z użyciem aparatu. W związku z tym pacjenci są zaniepokojeni tym czy szkliwo zębów się odbudowuje?
Czy uszkodzone szkliwo się regeneruje?
Jak wspomniano powyżej, w wielu gabinetach dentystycznych i ortodontycznych pada pytanie dotyczące tego czy szkliwo zębów się odbudowuje? Otóż, prawda jest taka, że raz utracone szkliwo się nie regeneruje. W przypadku szkliwa możliwe jest jednak jego odbudowanie za pomocą preparatów określanych jako płynne lub sztuczne szkliwo.
Zabieg odbudowujący musi być jednak wykonany zanim dojdzie do nieodwracalnego ubytku tkanek. Ponadto, odbudowywaniu szkliwa sprzyja stosowanie past z fluorem. W tym przypadku jony fluoru wynikają w miejsce rozpuszczonych jonów wodorotlenowych szkliwa i tworzą odporny na próchnicę fluoroapatyt. Uzupełnianie braku szkliwa może również polegać na jego zastępowaniu sztucznym materiałem, którego rodzaj dobiera dentysta.