Recesja dziąseł, czyli ich obniżenie się, to jedno z poważnych schorzeń jamy ustnej. Może pojawić się zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Zazwyczaj jest spowodowana niewłaściwą higieną jamy ustnej, noszeniem aparatu ortodontycznego lub zgrzytaniem zębami. Zdarza się także, że ma podłoże genetyczne lub wynika z urazów mechanicznych, np. spowodowanych wypadkiem lub noszeniem kolczyków na wardze i języku. Statystycznie recesja dziąseł częściej pojawia się u mężczyzn niż u kobiet. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, czy jest recesja dziąseł objawy, które daje i sposób jej leczenia, przeczytaj poniższy tekst.
Pierwsze symptomy choroby
Recesja dziąseł objawy choroby nie są na początku wyraźnie. Najczęściej zaczyna pojawiać się nadwrażliwość zębów na zmianę temperatury i kwaśne pokarmy. Bardziej uważni pacjenci mogą zauważyć, że ich zęby stały się nieco dłuższe. Zdarza się też, że wyczuwają językiem zmianę linii dziąsła – na jego styku z zębem pojawia się nieduże wyszczerbienie.
Niektórzy stomatolodzy uważają, że nadmierne gromadzenie się kamienia nazębnego w okolicy dziąseł może być pierwszym objawem recesji, ponieważ po jego usunięciu pojawiają się odsłonięte szyjki zębowe. W praktyce jest jednak tak, że kamień nazębny, będący efektem braku higieny, jest przyczyną cofania się dziąseł.
Pacjent z recesją dziąseł może wyczuwać nieprzyjemny zapach w ustach. Wynika on z tego, że tuż przy obniżonych dziąsłach gromadzi się sporo resztek pokarmowych, które reagując z bakteriami znajdującymi się na dziąśle, wywołują charakterystyczny proces gnilny. Aby tego uniknąć należy myć zęby po każdym posiłku lub przynajmniej stosować płyn stomatologiczny do płukania.
Jeśli u pacjenta wystąpi recesja dziąseł objawy, takie jak gwałtowny i narastający ból u nasady zęba pojawiają się nieco rzadziej niż przy problemach z próchnicą, ale również mogą wystąpić. Często powiązane są z infekcją miazgi.
Zdarza się także, że recesja dziąseł objawia się ich krwawieniem i opuchnięciem.
Przebieg recesji dziąseł
Przy takim schorzeniu, jak recesja dziąseł objawy narastają, stając się coraz bardziej dokuczliwe. Przy samej nadwrażliwości pacjenci nie przypuszczają, że może być ona początkiem cofania się dziąseł. Jednak pojawiające się kolejno odsłonięcie szyjek zębowych i krwawienie z dziąseł, są już dla nich jednoznacznym wskazaniem na to schorzenie.
W kolejnej fazie choroby gołym okiem można zauważyć, że dziąsło staje się coraz krótsze, bo tkanka, która je buduje zanika. To może powodować rozchwianie się zębów i ich wypadanie.
Zdarza się także, że przez odsłonięte szyjki zębowe dochodzi do nieodwracalnych uszkodzeń miazgi. To sprawia, że trzeba przeprowadzić leczenie kanałowe, czyli endodontyczne.
Sposoby leczenia recesji
Istnieje kilka stopni zaawansowania recesji dziąseł i w dużej mierze od tego zależy proces leczenia. W zależności od tego, jak ma stopień recesja dziąseł objawy widoczne gołym okiem będą inne. Stomatolog o specjalizacji periodontologicznej lub po konsultacji z periodontologiem decyduje o przebiegu leczenia. Pacjent powinien nastawić się na to, że będzie ono długotrwałe, a na jego efekty trzeba będzie nieco poczekać.
Recesja I klasy obejmuje tylko dziąsło zębodołowe, które znajduje się tuż pod wolnym dziąsłem. Recesja II klasy dochodzi do błony śluzowej pod dziąsłem zębodołowym, ale bardzo często ją przekracza. Przy recesji III klasy dochodzi do utraty brodawek międzyzębowych, a ząb zaczyna się przemieszczać i chwiać, co może spowodować jego wypadnięcie. Recesja klasy IV to rozległe ubytki w dziąśle i kościach.
Jeśli leczenie zostanie podjęte w miarę szybko, przy recesji I i II klasy, możliwe jest jej całkowite zatrzymanie – choć należy podkreślić, że zależy to głównie od poziomu zdyscyplinowania pacjenta. W dwóch pozostałych wypadkach rokowanie jest niepewne. Zdarza się, że trzeba usunąć ząb, przy którym doszło do obniżenia dziąsła.
Najprostszą metodą na zatrzymanie procesu recesji dziąseł jest usunięcie kamienia (scaling) i wygładzenie powierzchni korzeni (root planing). Scaling jest zabiegiem nieprzyjemnym, ale nie ma konieczności zastosowania przy nim znieczulenia. Przy zabiegu root planing najczęściej pacjent jest znieczulany miejscowo. W zależności od tego, ilu zębów dotyczy problem, wygładzanie powierzchni korzeni może przeciągnąć się na kilka wizyt.
Zdecydowanie bardziej zaawansowane są metody chirurgiczne, które stosuje się przy głębokiej recesji dziąseł. Jedną z nich jest przeszczep tkanki pobranej z podniebienia lub innej części dziąsła (metoda tunelowa).
Dziąsło można także próbować zregenerować przy pomocy sztucznego materiału – membrany, czyli białka stymulującego je do odbudowy.
Pacjenci, którzy leczyli recesję dziąseł powinni w szczególny sposób przykładać się do higieny jamy ustnej, aby problem nie powracał. Zęby należy w takim wypadku myć szczoteczką o miękkim włosiu. Konieczne jest też stosowanie delikatnych płynów do płukania, najlepiej takich, które są zalecane przy chorobach dziąseł.
O poprawny instruktaż w zakresie higieny jamy ustnej można poprosić stomatologa podczas wizyty.